Kazım Ergün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, toplumsal güvenliğin toplumun geleceğini teminat altına alan bir sistem olması gerektiğini belirterek, emekli aylığına hak kazanma şartları ve aylıkların hesaplanmasında eşitliğin korunmasının büyük kıymet taşıdığını söyledi.
Türkiye’de toplumsal güvenlik sisteminde bütünlüğün bir türlü sağlanamadığını lisana getiren Ergün, şöyle konuştu:
“Sosyal güvenlik mevzuatının sık sık değiştirilmesi emekli aylığı hesaplamalarında farklılıklara yol açıyor, bu da sistemin eşitlik kuralından giderek uzaklaşmasına neden oluyor. Aylık hesaplama parametreleri düzgün tahlil edilmediğinden, emekli olunan yıl bile emekli aylıklarında farklılıklara yol açıyor. Son devirde kamuoyunun gündeminde olan 2024 yılında emekli olanlar ile 2025 yılında emekli olacaklar ortasındaki oluşacak yaklaşık yüzde 30’luk aylık farkı bu durumu net bir göstergesi.
Yıl farkı sebebiyle emekli aylıkları ortasında bu türlü büyük bir fark olmamalı. Her yerde söylüyoruz. Bir sistem ve hesaplama sorunu yaşıyoruz. 5510 Sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun aylık hesaplama parametreleri düzgün planlanmadığından, bu tıp problemlerle karşılaşıyoruz.”
“İNTİBAK ARTIRIM DEĞİL, EŞİTLİĞİ SAĞLAYAN BİR DÜZENLEME”
Sosyal güvenlik sisteminde emekliler ortasında adaletsizlik yaratan ögelerin emekliler lehine yine düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Ergün, bu ögelerin başında aylık hesaplama sisteminin geldiğine dikkati çekti.
TÜED olarak her platformda emeklilerin hakkını savunduklarını ve emeklilik sistemindeki eşitsizliği lisana getirdiklerini tabir eden Ergün, şunları kaydetti:
“Sosyal güvenlik sistemimiz eşitlik prensibinden uzaklaştığından, yeni bir emeklilik aylığı hesaplama tekniği belirlenmeli ve karma aylık hesaplama sistemine son verilmelidir. Aralık 2024 ile Ocak 2025’te emekli olanlar ortasında yüzde 30’a varan aylık farkı oluşmamalıdır. Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile getirilen ve primlerin güncellenmesini öngören katsayılar, yıldan yıla büyük değişkenlik gösterdiğinden, emekli aylıkların hesaplanmasında eşitlik kuralı kaybolmuştur.
2008 sonrası emekli olanların kök aylıklarında önemli kayıplar yaşanmaktadır. En az aylık ödemesi, sistemi bozan ve prim çıkarı ve prim ödeme gün sayısı fazla olan emeklileri mağdur eden bir uygulamaya dönüşmüştür. Bu nedenle, yeni bir aylık hesaplama sistemine geçilmelidir. 2000 sonrası emekli olanların hak kayıplarının giderilmesi ve geleceğe yönelik yeni farklılıkların olmaması için tek bir sistem üzerinden emekli aylıkları intibak kurallarına nazaran yine hesaplanmalıdır. İntibak, bir artırım değil, eşitliği sağlayan bir düzenlemedir.”
“GÖSTERGE SİSTEMİNE TEKRAR DÖNÜLMELİ”
Ergün, 2000 yılı öncesindeki gösterge sisteminin devam ettirilmesi durumunda bugünkü eşitsizliklerin ve kök aylıklardaki kayıpların yaşanmayacağını belirterek, “TÜED olarak gösterge sistemine tekrar dönülmesini savunuyoruz. Gösterge sistemi uygulandığında, emekli olunan yıllar ortasında aylık fark olmayacak. Bugün toplumsal güvenlikte bir sistem ve hesaplama sorunu kelam konusu. Hükümetten, emeklilik sisteminin adil ve kalıcı bir tahlile kavuşturulmasını talep ediyoruz.” dedi.
TÜED’in uğraşı sonucunda 2000 yılı öncesi emeklilere yapılan intibakın, 2000 sonrasında emekli olanlara da uygulanması talep ettiklerini vurgulayan Ergün, şunları söyledi:
“Emekli olunan tarihlere bakılmaksızın prim karları ve prim ödeme gün sayıları eşit olan emeklilerimizin intibakı yapılmalı ve emekli aylıklarında eşitlik sağlanmalıdır. Emekli aylıklarına yapılan TÜFE artışına endeksli artırım oranları emeklilerimizi koruyan bir sistem olmadığından, bunun değiştirilmesini istiyoruz. Emeklilere kök aylıkların güzelleştirilmesi için seyyanen artışlar yapılmalı ve ulusal gelir artışından hisse verilmelidir.”